આપણા ગુજરાતની કેબિનેટ દ્વારા થોડા સમય પહેલા જ એક કલ્યાણકારી સરકારી સ્કીમ બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. ત્યાર બાદ પ્રધાનમંત્રી વિદ્યા સાધના યોજના નામથી એક લાભકારી યોજનાની જાહેરાત થઇ.
સામાન્ય લોકોના કલ્યાણને ધ્યાનમાં રાખતા બનેલી આ યોજનાને ખુબ જ ઓછા સમયમાં પણ લોકો દ્વારા ઘણો વધારે પ્રેમ મળી રહ્યો છે. કારણ કે આ યોજના ફક્ત એક જ નહીં પરંતુ વિદ્યાર્થી જીવનની અનેક સમસ્યાઓનું સમાધાન કરે છે.
યોજના હેઠળ લાભાર્થીને એક પ્રકારની એજ્યુકેશન લોન આપવામાં આવે છે. જે અન્ય શૈક્ષણિક લોનથી ઘણી અલગ છે. કારણ કે આ લોનમાં તમામ પ્રકારના પાયાની જરૂરિયાત વાળા ખર્ચને આવરી લેવામાં આવ્યા છે.
મહત્વની નોંધ : સરકાર દ્વારા વિદ્યાર્થીઓ માટે બનાવવામાં આવેલી દરેક લોન ખુબ જ લાભકારી હોય છે. અન્ય લોનની સરખામણીમાં આમાં સબસીડી આપવામાં આવે છે, સાથે જ વ્યાજ દર પણ ઘણો ઓછો હોય છે.
પ્રધાનમંત્રી વિદ્યા સાધના યોજના
નજીકની કોઈ પણ સરકારી બેન્કની મુલાકાત લઈને તમે સરળતા પૂર્વક આ લોન અંગેની વધુ જાણકારી મેળવી શકો છો. આર્થિક સંકળામણના કારણે જે કન્યાઓ અભ્યાસ કરી શકતી નથી, તેઓ માટે આ ખાસ છે.
યોજના હેઠળ વિદ્યાર્થીના ટ્યૂશનની ફી, કોલેજ ફી, હોસ્ટેલ, પુસ્તકો તથા મુસાફરી ખર્ચ વગેરે આવરી લેવામાં આવે છે. પણ આ લોનને અમુક ચોક્કસ સમયગાળા પછી પરત કરવાની પણ રહેશે સાથે જ આમાં વ્યાજનો ઉમેરો પણ થાય છે.
જો કે બેન્ક દ્વારા વિદ્યાર્થીઓને ઓછા વ્યાજ દરે ધિરાણ આપવામાં આવે છે. જેથી તે તેને સરળતાથી ચૂકવી પણ છે. આ લોન અત્યારના સ્ટુડેંટ્સમાં ઘણી વધારે લોકપ્રિય બની છે, જેનો લાભ અનેક લોકો ઉઠાવી રહ્યા છે.
પીએમ વિદ્યા સાધના યોજનાની પુરી માહિતી
આ યોજનામાં વિધાર્થિનીઓ માટે અમુક રકમ મર્યાદા પણ નક્કી કરવામાં આવે છે. તેટલી જ રકમ તેને મળવા પાત્ર હોય છે. યોજના અંગેની વધુ માહિતી માટે નીચે દર્શાવેલા કોષ્ટકના આધારે માહિતી લઇ લો.
| વિગત | પૂર્ણ માહિતી |
|---|---|
| યોજનાનું નામ | પ્રધાનમંત્રી વિદ્યા સાધના યોજના |
| શરૂ કરનાર | ભારત સરકાર, શિક્ષા મંત્રાલય |
| ઉદ્દેશ | – કન્યાઓના ઉચ્ચ શિક્ષણને પ્રોત્સાહન – આર્થિક રૂપે કમજોર વર્ગની કન્યાઓને સહાય – શૈક્ષણિક ટૂંકાગાળાના લોન પર સબસિડી |
| લાભાર્થી | – ભારતીય કન્યા વિદ્યાર્થીઓ – 18-35 વર્ષ વચ્ચેની કન્યાઓ – ઉચ્ચ/તકનીકી શિક્ષા મેળવતી કન્યાઓ |
| પાત્રતા શરતો | – ભારતીય નાગરિક – 18-35 વર્ષનો ઉંમર વિસ્તાર – માન્ય શૈક્ષણિક સંસ્થામાં અભ્યાસ – વાર્ષિક કુટુંબ આવક મર્યાદામાં |
| લોન વિગત | – અધિકતમ 7.50 લાખ સુધીની શૈક્ષણિક લોન – વ્યાજ સબસિડી – કોઈ ગ્રેન્ટી/જામીન નહીં |
| વ્યાજ દર | – 9.5% સુધીનો વ્યાજ દર – ફ.ર. + 2% વ્યાજ છૂટ – 7.5 લાખ સુધીની લોન પર 2% વ્યાજ સબસિડી |
| પાત્ર અભ્યાસક્રમો | – ઇજનેરી – મેડિકલ – મેનેજમેન્ટ – કૃષિ – ટેક્નિકલ ડિગ્રી/ડિપ્લોમા |
| અરજી પ્રક્રિયા | – ઓનલાઇન અરજી – https://vidyalakshmi.co.in પર અરજી – તમામ જરૂરી દસ્તાવેજો અપલોડ |
| જરૂરી દસ્તાવેજો | – આધાર કાર્ડ – શૈક્ષણિક પ્રમાણપત્ર – પ્રવેશ પ્રમાણપત્ર – આવક પ્રમાણપત્ર – બેંક ખાતા વિગત |
| ચૂકવણી શરતો | – અભ્યાસ પૂરો થયા પછી 6 મહિના મુક્તિ – 15 વર્ષમાં પૂર્ણ ચૂકવણી – ઈएમઆઈ માધ્યમથી ચૂકવણી |
| વ્યાજ સબસિડી | – 7.5 લાખ સુધીની લોન પર 2% વ્યાજ સબસિડી – સંપૂર્ણ વ્યાજ સબસિડી – શૈક્ષણિક સસ્પેન્શન દરમિયાન કોઈ વ્યાજ |
| વિશેષ લાભ | – કોઈ બેંક ગ્યારંટી નહીં – ઓનલાઇન ઝડપી મંજૂરી – ન્યૂનતમ દસ્તાવેજી કાર્યવાહી |
| સંપર્ક માધ્યમ | – https://vidyalakshmi.co.in – રાષ્ટ્રીય વિદ્યાર્થી હેલ્પલાઇન – શિક્ષા મંત્રાલયનો હેલ્પડેસ્ક |
| ફાઇનાન્સિંગ બેંકો | – SBI – PNB – BOB – HDFC – ICICI – અન્ય રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકો |
અગત્યની સૂચનાઓ
- અરજી કરતા પહેલાં તમામ પાત્રતા શરતો ધ્યાનથી વાંચવી.
- તમામ દસ્તાવેજોની ઝેરોક્સ/સ્કૅન કૉપી સાચવી રાખવી.
- ઓનલાઇન અરજી પ્રક્રિયામાં ટેક્નિકલ સપોર્ટ માટે હેલ્પડેસ્ક નંબર/ઈમેઇલનો સંપર્ક કરી શકાય.
નોંધ: આ માહિતી સામાન્ય માર્ગદર્શિકા છે. વર્તમાન નિયમો અને શરતો માટે સત્તાવાર વેબસાઇટ અથવા સંબંધિત સ્ત્રોતોની ખાતરી કરવી.
વિદ્યા સાધના યોજનાનો મુખ્ય હેતુ
જે મહિલા વિદ્યાર્થી ભણવામાં તેજસ્વી છે, જે દરેક પરીક્ષામાં સારા ટકાએ પાસ થયેલ હોય છે. આવા હોનહાર વિદ્યાર્થીઓને ધ્યાનમાં રાખતા આ યોજનાનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે. જેના દ્વારા અનેક લોકોનું કલ્યાણ થઇ ચૂક્યું છે.
આ યોજના હેઠળ ફક્ત લોન જ નહીં પરંતુ આના દ્વારા આપણને શિષ્યવૃતિ રૂપે પણ નાણાં ફાળવવામાં આવતા હોય છે. જેનાથી વિદ્યાર્થીઓના માથાનો બોજ પણ સારા અંશે ઓછો થઇ શકે.
ભારત સરકારે દેશની ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદ મહિલાઓ જેમને શિક્ષણમાં રુચિ અને યોગ્ય નાણાંની ઉપલબ્ધી ના હોય તેવા વર્ગને ધ્યાનમાં રાખતા બનાવી છે. જે હેઠળ અત્યાર સુધી અનેક લોકોએ આ યોજનાનો ફાયદો લીધો છે.
વિદ્યા સાધના યોજના માટેના પાત્રતા માપદંડ
આમાં લાભાર્થી તરીકે, SC, ST, OBC, ધાર્મિક લઘુમતી, મહિલા વિદ્યાર્થીઓ, ગ્રામીણ અને આર્થિક રીતે પછાત વર્ગના વિદ્યાર્થીઓને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવે છે. યોજના અંગેના પાત્રતા માપદંડો કંઈક નીચે મુજબ છે.
વ્યક્તિગત પાત્રતા શરતો
- ભારતનો નાગરિક
- 18-35 વર્ષ વચ્ચેની ઉંમર
- માન્ર શૈક્ષણિક સંસ્થામાં અભ્યાસ
- મેરિટ/પ્રવેશ પરીક્ષામાં પાસ
ઉચ્ચ શિક્ષા માટે
- 12મી/ઇટર પાસ
- સ્નાતક/અનુસ્નાતક અભ્યાસક્રમ
- વ્યાવસાયિક/તાલીમી કોર્સ
- તકનીકી/વ્યાવસાયિક શિક્ષા
આર્થિક પાત્રતા
- કુટુંબની વાર્ષિક આવક:
- ગ્રામીણ વિસ્તાર: રૂ. 6 લાખ
- શહેરી વિસ્તાર: રૂ. 8 લાખ
પ્રાધાન્ય વર્ગ
- SC/ST/OBC વિદ્યાર્થીઓ
- ધાર્મિક લઘુમતી
- મહિલા વિદ્યાર્થીઓ
- ગ્રામીણ/આર્થિક રીતે પછાત
ઋણ પાત્રતા
- 7.50 લાખ સુધીનું ઋણ
- 4% વ્યાજ દર
- 10-15 વર્ષનો ઋણ ગાળો
- 1-3 વર્ષનો મોરેટોરિયમ
જરૂરી દસ્તાવેજ
- આધાર કાર્ડ
- જાતિ પ્રમાણપત્ર
- આવક પ્રમાણપત્ર
- શૈક્ષણિક પ્રમાણપત્ર
- પ્રવેશ પ્રમાણપત્ર
મહત્વપૂર્ણ સૂચના
જ્યારથી વિદ્યાર્થીની સાધના યોજના શરૂ થઇ છે, ત્યારથી લઈને અત્યાર સુધી લાખો કન્યાઓ આનો લાભ મેળવી ચુકી છે. પરંતુ યોજના વિશેની સંપૂર્ણ ચકાસણી કાર્ય બાદ અમે અહીં અમુક સૂચનાઓ આપી છે, જેની દરેકે નોંધ અવશ્ય લેવી.
- નિયમો સમયાંતરે બદલાઈ શકે છે
- વિગતવાર માહિતી માટે અધિકૃત વેબસાઇટ તપાસવી
- ઓફલાઈન માહિતી માટે સરકારી કાર્યાલયમાં જાઓ
વિશેષ જાણકારી : પીએમ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી આ યોજના ખાસ કરીને ફક્ત અભ્યાસ કરતી વિદ્યાર્થીનીઓ માટે જ છે. અન્યથા કોઈ આનો લાભ લેવા માટે યોગ્ય ગણાય નહીં.
વિદ્યા સાધના યોજના માટેના દસ્તાવેજો
યોજના જ્યારથી શરૂ થઇ ત્યારથી સામાન્ય લોકોમાં આને લઈને ઘણો ઉત્સાહ પ્રવર્તતો હતો. આ યોજના અંગેની અરજી પ્રક્રિયાને પૂર્ણ કરવા માટે અમુક ચોક્કસ દસ્તાવેજોની જરૂરિયાત ઉભી થતી હોય છે, તેની જાણકારી આ પ્રમાણે છે.
- આધાર કાર્ડ (મૂળ)
- પાન કાર્ડ
- જન્મ પ્રમાણપત્ર
- પાસપોર્ટ સાઇઝનો ફોટોગ્રાફ
- મોબાઇલ નંબર
- ઈ-મેઇલ આઈડી
- 12મી/ઇટર પાસનું પ્રમાણપત્ર
- વર્તમાન શૈક્ષણિક સંસ્થાનું પ્રમાણપત્ર
- એડમિશન પત્ર
- શૈક્ષણિક વર્ષનાં માર્ક શીટ
- કોર્સ/પ્રોગ્રામ વિગતનું પ્રમાણપત્ર
- ગરીબી રેખા પ્રમાણપત્ર (જો લાગુ પડતું હોય)
- જાતિ પ્રમાણપત્ર
- વાલીનું આવક પ્રમાણપત્ર
- બેંક પાસબુક
- ખાતા વિગત પત્ર
- બેંક શાખાનું સરનામું
- રહેઠાણ પ્રમાણપત્ર
- વાલીના આઈડી પૂરાવા
- જામીનગીરી/સિક્યુરિટી દસ્તાવેજો
- વિદ્યાર્થીની શારીરિક યોગ્યતા પ્રમાણપત્ર
- વાલીની આર્થિક સ્થિતિ પ્રમાણપત્ર
ઓનલાઇન અરજી માટે આવશ્યક
- સ્કૅન કરેલ ફોટો (પાસપોર્ટ સાઇઝ)
- સ્કૅન કરેલ સહી
- સ્કૅન કરેલ દસ્તાવેજોની PDF
- ઈ-મેઇલ વેરિફિકેશન
- મોબાઇલ ઓટીપી
મહત્વપૂર્ણ સૂચનાઓ
- બધા દસ્તાવેજોની સ્વ-પ્રમાણિત નકલો રાખવી
- મૂળ દસ્તાવેજો પણ સાથે રાખવા
- ઓનલાઇન અરજી કરતા પહેલા તમામ વિગતો ચકાસી લેવી
- દસ્તાવેજોની ઝેરોક્સ/સ્કૅન કૉપી સાચવી રાખવી
વિદ્યાર્થીનીઓ માટે ઉચ્ચ શિક્ષણ સહાય યોજના
વિદ્યા સાધના યોજનાની અરજી પ્રક્રિયા
દરેક પ્રકારની સ્કીમમાં કોઈને કોઈ અરજી પ્રક્રિયાથી પસાર થવું પડે છે. ત્યારબાદ જ આપણને જે તે યોજના વિશેની સહાય પ્રાપ્ત થઇ શકે છે. પરંતુ માહિતીના અભાવે અમુક લોકોની અરજીને સ્વીકારવામાં આવતી નથી.
આ સમસ્યાને ધ્યાનમાં રાખતા વિદ્યા સાધના યોજનાની અરજી વિધિની તમામ જાણકારી અહીં પ્રદર્શિત કરવામાં આવી છે.
- સૌ પ્રથમ, વિદ્યાર્થીએ https://scholarships.gov.in પર ઓનલાઇન રજિસ્ટ્રેશન કરવું પડશે, જેમાં તેમના વ્યક્તિગત અને શૈક્ષણિક વિગતો ભરવી પડશે.
- રજિસ્ટ્રેશન કરતી વખતે, વિદ્યાર્થીએ તેમના આધાર કાર્ડ, શાળા/કૉલેજનું પ્રમાણપત્ર, જાતિ પ્રમાણપત્ર અને આવક પ્રમાણપત્ર જેવા જરૂરી દસ્તાવેજોની ડિજિટલ કૉપી અપલોડ કરવી પડશે.
- સંપૂર્ણ અરજી ઓનલાઇન ભરીને, વિદ્યાર્થીએ સમસ્ત દસ્તાવેજોચકાસીને “Submit” બટન પર ક્લિક કરવું પડશે.
- અરજી સબમિટ કયાર્ં બાદ, વિદ્યાર્થીને યુનિક એપ્લિકેશન નંબર મળશે, જેનો ઉપયોગ અરજીની સ્થિતિ તપાસવા માટે કરી શકાશે.
- સક્ષમ અધિકારીઓ દ્વારા અરજીની ચકાસણી કરવામાં આવશે અને પાત્રતા મુજબ લાભાર્થીઓની વરણી કરવામાં આવશે.
વિદ્યા સાધના સ્કીમના મુખ્ય લાભ
ખાસ કરીને દેશના ગરીબ વર્ગના લોકોને ધ્યાનમાં રાખતા બનાવવામાં આવેલી આ કલ્યાણકારી યોજના છે. જેને દેશની સામાન્ય પ્રજા તરફથી ખુબ જ સારો પ્રતિભાવ પ્રાપ્ત થયો છે. ઘણા લોકો એવા છે જે આના વિશે વધુને વધુ જાણવા માંગે છે.
વિદ્યા શિક્ષણ સાધના યોજનાના તમામ ફાયદાઓ અંગેની પુરી જાણકારી નીચે મુજબ છે.
- વિદ્યા સાધના યોજના વિદ્યાર્થીઓને તેમની શૈક્ષણિક સ્વપ્નને સાકાર કરવામાં મદદ કરે છે, જેમાં ઉચ્ચ શિક્ષા માટે નાણાકીય સહાય પ્રદાન કરવામાં આવે છે.
- આ યોજના નાના પરિવારોના મેધાવી વિદ્યાર્થીઓને તેમની શૈક્ષણિક야 આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવા માટે સરળ અને સસ્તી શૈક્ષણિક લોન પ્રદાન કરે છે.
- યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વિત્તીય મર્યાદાઓને કારણે શૈક્ષણિક તકોમાંથી વંચિત રહી ગયેલા વિદ્યાર્થીઓને મદદ કરવાનો છે.
- યોજના ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોના વિદ્યાર્થીઓને તેમના ભણતર માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડે છે.
- આ યોજના મહિલા વિદ્યાર્થીઓ, અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ અને અન્ય પાછાત વર્ગોના વિદ્યાર્થીઓને વિશેષ પ્રાધાન્ય આપે છે.
યોજના અંગેની મહત્વની જાણકારી
યોજનાની મુખ્ય વિશેષતાઓ એ છે કે વિદ્યાર્થીઓને 7.5 લાખ સુધીનું ઋણ 4% વ્યાજ દરે આપવામાં આવે છે, જેમાં ભારત સરકાર 100% વ્યાજ-સહાય પ્રદાન કરે છે. લોન ચુકવણી માટે પણ એક ચોક્કસ સમયગાળો આપવામાં આવે છે.
સમાજ દ્વારા વખાણવામાં આવેલી પ્રધાન મંત્રી મહિલા વિદ્યા સાધના યોજનાથી અત્યારે સહુ કોઈ આકર્ષિત છે. કારણ કે આ યોજનામાં લોન અને શિષ્યવૃતિ બંને પ્રાપ્ત થઇ શકે છે. ખાસ કરીને આ એવા વિદ્યાર્થીઓ માટે છે જે ભણવામાં હોશિયાર હોય.
અલગ અલગ વિદ્યાર્થીઓ માટે લોનની રકમ તેના અભ્યાસ ક્રમ તથા કોર્સને ધ્યાનમાં રાખીને નિર્ધારિત કરવામાં આવે છે. તેના દ્વારા જ વિદ્યાર્થિનીને લોનની સહાય માટેની રકમ આપવામાં આવે છે.
સવાલ જવાબ (FAQ)
અન્ય ઘણી બધી યોજનાઓની જેમ જ પ્રધાન મંત્રી વિદ્યા સાધના યોજનાને લઈને પણ લોકોમાં ઘણા પ્રશ્નો છે. તેમાંથી મુખ્ય સવાલોના જવાબ અહીં દર્શાવવામાં આવેલા છે.
(1) પ્રધાનમંત્રી વિદ્યા સાધના યોજના શું છે તેની પુરી માહિતી આપો?
પ્રધાન મંત્રી વિદ્યા સાધના યોજના સરકાર દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી એક કલ્યાણકારી યોજના છે. જે હેઠળ મહિલા વિદ્યાર્થીઓને લોન ફાળવવામાં આવે છે.
(2) પ્રધાન મંત્રી વિદ્યા સાધના યોજનાનો મુખ્ય હેતુ શું છે?
આ યોજનાનો મુખ્ય હેતુ એ જ છે કે આનાથી ગરીબ પરિવારોની દીકરીઓને ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે પ્રેરણા મળી રહે.
(3) આ યોજના હેઠળ કન્યાઓને થતા મુખ્ય લાભ ક્યાં છે?
સરકાર દ્વારા શરૂ થયેલ આ યોજનાનો મુખ્ય લાભ એ છે કે આના કારણે અનેક મહિલાઓ ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવી શકે છે.
આશા કરુ છુ પ્રધાનમંત્રી વિદ્યા સાધના યોજનાની પુરી જાણકારી સારી રીતે આપવામાં સફળ રહી છુ. તો મળીએ હવે નવી પોસ્ટમાં એક નવી માહિતી સાથે ત્યાં સુધી ટેક કેયર.
