આપણા દેશમાં આજના સમયમાં પણ ઘણા એવા વિસ્તારો છે જ્યાં ઘણી જાતિ અસમાનતા પેદા થાય છે. આને પૂર્ણ કરવા માટે સરકાર દ્વારા પીએમ લાડલી લક્ષ્મી યોજના બનાવવાંમાં આવી છે.
આ યોજનાની શરૂઆત કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા નહીં પરંતુ મધ્ય પ્રદેશની સરકાર દ્વારા વર્ષ 2007 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. પરંતુ હવે આપણી સરકાર દ્વારા આ યોજનાનો ફેલાવો દેશભરમાં કરવામાં આવી રહ્યો છે.
આ જરૂર વાંચો : યોજના હેઠળ બાળકીના જન્મની લઈને તેના લગ્ન સુધીના સમયગાળામાં તેને રૂપિયા 1.43 લાખ જેટલી નાણાકીય સહાય આપવામાં આવે છે. જેથી લોકો દીકરીને માથાનો બોજો ના સમજે અને તેને શિક્ષણ ક્ષેત્રે આગળ વધારે.
પ્રધાનમંત્રી લાડલી લક્ષ્મી યોજના
ઘરોમાં જન્મ લેતી બાળકીઓ એક રીતે દેવી લક્ષ્મીનું સ્વરૂપ હોય છે, તે વાતને આ યોજના સિદ્ધ કરે છે. યોજનાનો ઉદ્દેશ સમાજમાં પ્રવર્તતા લિંગ ભેદને ઓછો કરવાનો છે, આ એક ઉત્તમ પ્રયાસ પણ છે.
પ્રથમ લાડલી લક્ષ્મી યોજનાને દેશની સામાન્ય જનતા તરફથી ખુબ જ સારો પ્રતિભાવ મળ્યો હતો. તેથી હવે સરકાર દ્વારા લાડલી લક્ષ્મી યોજના 2.0 પણ બહાર પાડવામાં આવી છે, જે હેઠળ રૂપિયા દોઢ લાખ જેટલી સહાય મળે છે.
સરકાર દ્વારા લાડલી લક્ષ્મીની સાથે સાથે લાડલી દીકરી અને લાડલી બહેન નામથી યોજના પણ ચલાવવામાં આવે છે. પુરા દેશભરના લોકો દ્વારા આ યોજનાને ખુબ જ ઓછા સમયમાં વધારે પ્રેમ આપવામાં આવ્યો છે.
પીએમ લાડકી લક્ષ્મી યોજનાની પુરી માહિતી
આ યોજના હેઠળ શાળાઓમાં અભ્યાસ કરતી કન્યા વિધ્યાર્થીનોને શિષ્યવૃતિ પેઠે સરકાર દ્વારા નાણાકીય સહાય રકમ ફાળવવામાં આવે છે. આ યોજના અંગેની વધુ માહિતી તમે નીચે દર્શાવેલા કોષ્ટક દ્વારા લઇ શકો છો.
| વિગત | વિગતવાર માહિતી |
|---|---|
| યોજનાનું નામ | લાડલી લક્ષ્મી યોજના |
| શરૂ કરનાર | સરકાર |
| ઉદ્દેશ | – કન્યા જન્મને પ્રોત્સાહન – કન્યા શિક્ષાને બળ – મહિલા સશક્તિકરણ |
| લાભાર્થી | – ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના પરિવારો |
| પાત્રતા શરતો | – પરિવારનો વાર્ષિક આવક નિર્ધારિત મર્યાદામાં |
| લાભ | – જન્મ પર નાણાંકીય સહાય – શૈક્ષણિક સહાય – વિવાહ સમયે આર્થિક સહાય |
| નાણાંકીય સહાય | – જન્મ પર: રૂ. 5,000 – 1લી, 5મી, 8મી, 10મી પાસ થયે: રૂ. 2,000 – 12મી પાસ થયે: રૂ. 5,000 – કન્યા વિવાહ સમયે: રૂ. 51,000 |
| જરૂરી શરતો | – જાતિનું પ્રમાણપત્ર – 12મી પાસ – ટાર્ગેટ પૂર્ણ કરેલ |
| અરજી પ્રક્રિયા | – ઓનલાઇન અરજી – જરૂરી દસ્તાવેજો – સ્થાનિક કચેરીમાં સબમિશન |
| જરૂરી દસ્તાવેજો | – આધાર કાર્ડ – જન્મ પ્રમાણપત્ર – શાળા પ્રમાણપત્ર – બેંક ખાતાની વિગત |
| ઓનલાઇન પોર્ટલ | www.ladlilaxmi.gov.in |
| સમયગાળો | – 0 થી 18 વર્ષ સુધી – 12 વર્ષ સુધી વાર્ષિક સહાય |
| અન્ય લાભ | – ઉચ્ચ શિક્ષા માટે કર્ઝ – કૌશલ્ય વિકાસ તાલીમ – રોજગાર મેળવવામાં મદદ |
| મર્યાદાઓ | – પરિવારમાં 2 કન્યા સુધી |
| સંપર્ક | – જિલ્લા કક્ષાની કચેરી |
| ગ્રીવન્સ રિડ્રેસલ | – હેલ્પલાઇન: 1800-xxx-xxx – ઈ-મેઇલ: ladlilaxmi@.gov.in |
મહત્વની સૂચનાઓ
દરેક પ્રકારની સરકારી યોજના પાછળ કોઈને કોઈ હેતુ રહેલો હોય છે. એવી જ રીતે પીએમ લાડલી લક્ષ્મી યોજનાનો હેતુ પણ છે કે બાળકીઓ પોતાની રીતે મનગમતા ક્ષેત્રમાં આગળ વધી શકે અને તેઓને નાણાકીય તકલીફ ના ઉભી થાય.
- દર વર્ષે નિયમોમાં ફેરફાર સંભવ
- સમયાંતરે યોજનાની માહિતી ચકાસવી
- સંપૂર્ણ દસ્તાવેજી પુરાવા રાખવા
નોંધ: આ માર્ગદર્શિકા સામાન્ય માહિતી માટે છે. વધુ વિગતો માટે સ્થાનિક અધિકારીનો સંપર્ક કરવો.
લાડલી લક્ષ્મી યોજનાનો મુખ્ય હેતુ
ગરીબ પરિવારની દીકરીઓને આર્થિક સહાય પૂર્ણ પાડવી એ જ આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય છે. આ લાભકારી યોજના થકી અનેક કન્યાઓનું કલ્યાણ થઇ ચૂક્યું છે, સાથે જ તેઓ આની કામગીરીથી ખુશ પણ છે.
યોજનાની અરજી તમે ઓનલાઇન અને ઓફલાઈન બંને રીતે કરી શકો છો તમારી સરળતા અનુસાર. જો કે અત્યારના સમયમાં લોકો ઓનલાઇન અરજી કરવાનું વધુ પસંદ કરે છે.
યોજનાના મુખ્ય ઉદ્દેશ્યો
આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય રાજ્યની કન્યાઓને શિક્ષણ, આર્થિક સ્વાવલંબન અને સામાજિક સમાનતા તરફ પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે. યોજનામાં સરકાર મેટ્રિક પૂર્વ અને ઉચ્ચ શિક્ષણ દરમિયાન વિભિન્ન તબક્કે નાણાંકીય સહાય પ્રદાન કરે છે.
- કન્યા જન્મને સન્માન
- શિક્ષાને પ્રોત્સાહન
- આર્થિક સ્વાવલંબન
લાડકી દીકરી લક્ષ્મી યોજનાની પાત્રતા
આ યોજનામાં, સરકાર ન માત્ર નાણાંકીય સહાય પૂરી પાડે છે, પણ સાથે-સાથે સમાજમાં કન્યાઓના મહત્વ અને સન્માનને પણ વધાવે છે. યોજના અંગેના અમુક પાત્રતા માપદંડોની જાણકારી નીચે મુજબ છે.
વ્યક્તિગત પાત્રતા
- મહિલા કન્યાનો જન્મ 31 માર્ચ 2011 કે ત્યાર પછી
- કુટુંબનો વાર્ષિક આવક નિર્ધારિત મર્યાદામાં
- રાજ્યનો કાયદેસર વતની
શૈક્ષણિક પાત્રતા
- શાળામાં નિયમિત અભ્યાસ
- 80% કે તેથી વધુ ઉપસ્થિતિ
- શૈક્ષણિક પ્રગતિ
- વાંધાજનક વર્તનનો અભાવ
આર્થિક પાત્રતા
- કુટુંબનો વાર્ષિક આવક
- સામાન્ય વર્ગ: રૂ. 4.50 લાખ સુધી
- SC/ST/OBC: રૂ. 6 લાખ સુધી
અન્ય શરતો
- ઓનલાઇન નોંધણી
- પૂર્ણ કરેલ અરજી
- જરૂરી દસ્તાવેજોની ચકાસણી
નોંધ: પાત્રતા શરતો સ્થાનિક નિયમો મુજબ બદલાઈ શકે છે.
લાડલી દીકરી યોજનાના દસ્તાવેજોની યાદી
કુલ મળીને, લાડલી લક્ષ્મી યોજના એક ઉત્કૃષ્ટ પહેલ છે, જે કન્યાઓના સર્વાંગી વિકાસ અને સમૃદ્ધિને પ્રોત્સાહિત કરે છે. આની અરજી માટે કેટલાક શૈક્ષણિક દસ્તાવેજોની જરૂર પડતી હોય છે તેની યાદી નીચે મુજબ છે.
- કન્યાનો જન્મ પ્રમાણપત્ર
- આધાર કાર્ડ
- પાસપોર્ટ સાઇઝનો ફોટો
- જન્મ રજીસ્ટ્રેશન પ્રમાણપત્ર
- મતદાર ઓળખ પત્ર
- રાશન કાર્ડ
- પાન કાર્ડ
- વાર્ષિક આવક પ્રમાણપત્ર
- શાળા/કૉલેજનું પ્રમાણપત્ર
- શાળા/કૉલેજ પ્રવેશ પ્રમાણપત્ર
- બેંક પાસબુક
- ખાતા નંબર
- IFSC કોડ
- ઝીરો બેલેન્સ ખાતું
- રહેઠાણ પ્રમાણપત્ર
- મોબાઇલ નંબર
- ઈ-મેઇલ આઈડી
- વાલીનો ફોટો આઈડી
મહત્વપૂર્ણ સૂચનાઓ
આ સ્કીમ માટે અપ્લાઇ કરતા પહેલા આના વિશે તમામ અને ચોક્કસ માહિતી એકથી કરી લેવી યોગ્ય છે. જેથી આગળ વધીને તમને તમારી અરજી પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવામાં કોઈ મુશ્કેલી ઉભી ના થાય અને તમારી અરજીને સ્વીકાર કરાય.
- બધા દસ્તાવેજોની સ્વ-પ્રમાણિત નકલો.
- મૂળ દસ્તાવેજો સાથે રાખવા.
- ઓનલાઇન અરજી સમયે તમામ વિગતો ચકાસવી.
મહત્વની નોંધ : અરજી કરતી વખતે અપાતા તમામ દસ્તાવેજો સાચા હોવા જોઈએ. કોઈ પણ ગેરકાયદેસર અથવા નકલી આપેલા ડોક્યુમેન્ટ્સને અમાન્ય ગણવામાં આવશે.
લાડલી લક્ષ્મી યોજનાના મુખ્ય લાભ
દેશની બહેન દીકરીઓને ધ્યાનમાં રાખતા બનાવવામાં આવેલી આ એક કલ્યાણકારી અને ઉપયોગી યોજના છે. આ સ્કીમ થકી હજારો ગરીબ પરિવારોની બાળકીઓને આર્થિક સહાય મળી ચુકી છે, તેથી તેની અને તેનું કુટુંબ બંને આનંદિત છે.
લાડકી લક્ષ્મી યોજનાના તમામ ફાયદાની પુરી જાણકારી તમે નીચે મુજબ જોઈ શકો છો.
(1) કન્યા શિક્ષાને બળ મળે છે
આજના આધુનિક યુગમાં કન્યાઓને શિક્ષણ મળવું ખુબ જ અગત્યનું ગણાય છે. શિક્ષણ મેળવીને તે પોતાના મનગમતા ક્ષેત્રમાં સરળતાથી આગળ વધી શકે છે. સાથે જ આના કારણે સાક્ષરતા દર પણ ઝડપથી વધી શકે છે.
કન્યાઓના શિક્ષણને વેગ આપવા માટે આ પ્રકારની યોજનાઓ લાભકારી બને છે. આના થકી લાખોની સંખ્યામાં બાળકો શિક્ષણ મેળવી શકે છે. તેથી આને સમાજ માટે કલ્યાણકારી યોજના તરીકે ઓળખાવી શકાય છે.
(2) મધ્યમ વર્ગના પરિવારોને રાહત
ભારતમાં મોટાભાગની વસ્તી એવી છે જેમની પાસે પોતાની જરૂરિયાતોને સંતોષવા માટે પણ યોગ્ય નાણાં હોતા નથી. આવા વર્ગને ધ્યાનમાં રાખતા તેમના બાળકોના કલ્યાણ માટે આ યોજનાનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે.
સ્કીમ દ્વારા મધ્યમ તથા ગરીબી રેખા હેઠળ જીવતા પરિવારોની કન્યાઓને શિક્ષણ લેવા અંગે પ્રોત્સાહન પ્રાપ્ત થાય છે. કન્યાઓના સર્વાંગી વિકાસ તથા તેઓને આગળ વધવા માટે આ પ્રકારની યોજનાઓ સહાય રૂપ બને છે.
(3) દીકરીના લગ્ન ખર્ચમાં સહાય
દરેક માતા પિતા પોતાની દીકરીના લગ્ન ધામ ધુમથી કરવા માંગતા હોય છે. પરંતુ નાણાંના અભાવે તેઓ સારી રીતે આ બધું કરી શકતા નથી. પરંતુ જે લોકોએ આ યોજનામાં અરજી કરી છે તેમની દીકરીને 21 વર્ષે આ રકમ પ્રાપ્ત થશે.
યોજના દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલી સારી એવી રકમને તમે લગ્નમાં ખર્ચી શકો છો. સ્કીમના લીધે દીકરીઓને લગ્નની ચોક્કસ વયને લઈને પણ લોકોમાં જાગૃતિ આવી છે. હવે તેઓ દીકરીના લગ્ન 21 વર્ષે કરાવવા લાગ્યા છે.
યોજના અંગેની મહત્વની જાણકારી
આ યોજનાના અંતિમ તબક્કામાં જયારે લાભ પ્રાપ્ત કરનાર બાળકીની ઉંમર, 21 વર્ષ જેટલી થાય ત્યારે તેને આ યોજના અંગેની તમામ રકમ સરળતાથી મળી જતી હોય છે.
યોજના થકી જયારે કન્યા 18 વર્ષની થાય, ત્યારે તેના નામે ઇન્ડિયન બેંક ખાતું ખોલવામાં આવે છે, જેમાં સમગ્ર યોજના દરમિયાન જમા કરવામાં આવેલ રકમ જમા કરવામાં આવે છે.
લાડકી લક્ષ્મી યોજનાની અરજી પ્રક્રિયા
દીકરીઓ માટે ખાસ બનાવવામાં આવેલી આ એક મહત્વની શૈક્ષણિક પહેલ છે. આની અરજી પ્રક્રિયા યોગ્ય રીતે પૂર્ણ થાય તો જ તમે લાભ ઉઠાવી શકો છો. તેથી અરજીની વિધિ સચોટતા પૂર્વક કરવી અગત્યની ગણાય છે.
પીએમ લાડલી લક્ષ્મી યોજનાની અરજી પ્રક્રિયા વિશે પુરી માહિતી તમને નીચે મળી જશે.
- સૌ પ્રથમ, અરજદારે યોજનાની આધિકારિક વેબસાઇટ પર જઈ ઓનલાઇન અરજી ફૉર્મ ડાઉનલોડ કરવો પડશે, જેમાં તમામ જરૂરી વિગતો ભરવાની રહેશે.
- અરજદાર પાસે આધાર કાર્ડ, રેશન કાર્ડ, જન્મ પ્રમાણપત્ર, શાળા/કૉલેજનું પ્રમાણપત્ર, બેંક પાસબુક, અને તાજેતરનો ફોટો હોવા આવશ્યક છે.
- સંપૂર્ણ ભરાયેલ ફૉર્મ સાથે જરૂરી દસ્તાવેજોની ઝેરોક્સ નકલો સ્થાનિક મહિલા અને બાળ વિકાસ કચેરીમાં જમા કરાવવાની રહેશે.
- અરજદાર પોતાના મૂળ રહેઠાણના જિલ્લાની સ્થાનિક કચેરીમાં ફૉર્મ જમા કરાવી શકશે, જ્યાં કર્મચારીઓ તમામ દસ્તાવેજોની ચકાસણી કરશે.
- દસ્તાવેજોની ચકાસણી બાદ, અરજદારને અરજીની પહોંચ અને રેફરન્સ નંબર આપવામાં આવશે, જેનાથી અરજીની સ્થિતિ જાણી શકાશે.
- સક્ષમ અધિકારીઓ દ્વારા અરજીની વિસ્તૃત તપાસ કરવામાં આવશે, અને મંજૂરી મળ્યેથી વાંધા વગરની અરજીઓને મંજૂરી આપવામાં આવશે.
- અંતિમ મંજૂરી મળ્યા બાદ, લાભાર્થીના બેંક ખાતામાં સીધો લાભ (Direct Benefit Transfer) ટ્રાન્સફર કરવામાં આવશે.
સવાલ જવાબ (FAQ)
બીજી બધી યોજનનોની જેમ જ આ લોકપ્રિય યોજના જેનું નામ પીએમ લાડલી લક્ષ્મી છે. તેને લઈને પણ લોકોમાં અનેક સવાલો છે જેમાંથી મુખ્યનો જવાબ નીચે આપવામાં આવેલ છે.
(1) પ્રધાનમંત્રી લાડલી લક્ષ્મી યોજના શું છે તેની માહિતી આપો?
પીએમ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી આ એક શૈક્ષણિક અને મહિલા વિદ્યાર્થીઓનું કલ્યાણ કરતી યોજના છે. જેને લોકો દ્વારા ખુબ પસંદ કરવામાં આવે છે.
(2) લાડલી લક્ષ્મી યોજના સહુ પ્રથમ ક્યાં શરૂ થઇ હતી?
આમ તો આ યોજના દેશના અનેક રાજ્યોમાં ચાલી રહી છે. પરંતુ યોજનાની શરૂઆત મધ્ય પ્રદેશની સરકાર દ્વારા કરવામાં આવી હતી.
(3) યોજના થકી કેટલા રૂપિયાની નાણાકીય રકમ મળવા પાત્ર હોય છે?
આ લાભકારી યોજના હેઠળ શાળાએ જતી કન્યાઓને કુલ એકથી દોઢ લાખ સુધીની સહાય રકમ મળવા પાત્ર છે.
(4) યોજના દ્વારા આપવામાં આવતી સહાય રકમ કેવી રીતે મળતી હોય છે?
પ્રધાન મંત્રી લાડલી લક્ષ્મી યોજનાની સહાય રકમ દીકરીઓને સ્કોલરશીપ એટલે કે શિષ્યવૃતિ પેઠે આપવામાં આવે છે.
(5) આ યોજનાનો લાભ લેવા માટે કોણ સક્ષમ ગણાય છે?
લાડલી લક્ષ્મી યોજનાનો લાભ લેવા માટે ફક્ત મહિલાઓ વિદ્યાર્થીનીઓ જ યોગ્ય ગણાય છે.
આશા કરુ છુ પીએમ લાડલી યોજના અંગેની પુરી માહિતી આપવામાં સફળ રહી છુ. જો તમને પોસ્ટ પસંદ આવી હોય તો આને બીજા લોકો સુધી પણ જરૂર પહોંચાડો.
